တ႐ုတ္ရဲ႕ တဖက္သတ္ ဆန္ေသာ မ်ဥ္း ၉ ေၾကာင္း က်ဴးေက်ာ္မွု ကို မေက်နပ္ ၍ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ တြင္ တ႐ု တ္ ကို ရန္စလုိက္ သည့္ အေမရိကန္
အေမရိ ကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အတြင္း တ႐ုတ္ တို႔ ၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား အားလုံးနီးပါး ကို ထိေရာက္စြာ ျငင္းပယ္ လိုက္ျခင္း သည္ အျငင္းပြား လ်က္ ရွိ သည့္ ပင္လယ္ေရ ေၾကာင္း ဧရိယာ အတြင္း တင္းမာမႈမ်ား ကို ျမင့္တက္ရန္ ၿခိမ္းေျခာက္ သည့္ ဥပေဒ အေျခခံ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တစ္ခုျဖစ္ သ ည္ ။
ပင္တဂြန္ သည္ ပင္လယ္ ေရေၾကာင္း ဧရိယာအေရး ၌ တ႐ုတ္တို႔၏ ဖိအားေပးလာမႈ ကို ဟန႔္တားႏိုင္ရန္ တပ္အင္အားျဖန႔္ၾကက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္ မွာပင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ၌ ေျခာက္ႏွစ္ အတြင္း ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာႏွစ္စီး စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈ ကို လုပ္ေဆာင္ ျပီးေနာက္ ယခု ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပ ၚလာျခ င္းျဖစ္ သည္ ။
ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အား တ႐ုတ္က ၎တို႔ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း အင္ပါယာ အျဖစ္ ျပဳမူေနျခင္းကို ကမာၻႀကီးက ခြင့္ျပဳမည္မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ အေမရိကန္သည္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒပါ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ၊ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားႏွင့္ အညီ ကမ္းလြန္ သယံဇာတ မ်ား အတြက္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ မိတ္ဖက္မ်ား ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ အခြင့္ အေရးမ်ား ကာကြယ္ ေပးရာ တြင္ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အတူ ရပ္တည္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မိုက္ပြန္ပီယို က ေျပာ သည္ ။
ကနဦးကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲ ထက္ ေက်ာ္လြန္ ၍ တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ စစ္ေအးတိုက္ပြဲအသြင္သို႔ ခ်င္းနင္းဝင္ေရာက္သည္ဟု ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ရႈျမင္ေနၾကေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္က ဖိအားေပးမႈ အရွိန္ျမင့္ တက္လာခ်ိန္ တြင္ ပြန္ပီယို၏ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ တ႐ုတ္၏ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း လႈပ္ရွားမႈကို ဆန႔္က်င္ေသာ အေမရိကန္ ၏ မႀကဳံစဖူး ထုတ္ျပန္ခ်က္ သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ တိုက္ပြဲ တြင္ လႈံ႕ေဆာ္ရန္စမႈ က႑သစ္ အမွတ္သညာ ပင္ျဖစ္ သည္ ။
အံ့အားသင့္ ဖြယ္ေၾကညာခ်က္ သည္ အင္အားႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံ ၏ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈ က႑သစ္ျဖစ္ၿပီး ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ အေမရိကန္အၾကား အျပန္အလွန္ ကာကြယ္ေရး စာခ်ဳပ္ ( MDT ) အပါအဝင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံမ်ား က ေတာင္းဆိုထားေသာ အျငင္းပြားဖြယ္နယ္ေျမ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား အေပၚ ေနာင္တြင္ တ႐ုတ္က လႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳ လုပ္လာပါက ပင္တဂြန္အေနျဖင့္ ပိုမိုဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္လာ ဖြယ္ရွိေၾကာင္း နိမိတ္ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္ သည္။
အေမရိကန္သည္ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒႏွင့္ အခ်က္အလက္မ်ား ကို တမင္တကာ လိုရာဆြဲ ၍ မမွန္မကန္ေျပာဆို ခဲ့ေၾကာင္း တ႐ုတ္က ျပန္လည္စြပ္စြဲေျပာ ဆိုကာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ကမ္းေျခႏိုင္ငံမ်ားအၾကား စိတ္ဝမ္းကြဲျပားေစရန္ အလို႔ငွာ ေဒသတြင္းအေျခအေန ကို ပုံႀကီးခ်ဲ႕ေျပာဆိုေနသည္ ဟု ေျပာ ခဲ့သည္ ။
တ႐ုတ္ျပည္မႀကီး၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ အရ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္အေျခအေန သည္ ေအးခ်မ္း တည္ၿငိမ္ၿပီး တိုးတက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ သည္ ေဒသတြင္း ပဋိပကၡမ်ားကိုလႈံ႕ေဆာ္ က တင္းမာမႈမ်ားျမင့္ တက္ေစျခင္းျဖင့္ အင္အားျပေန သည္ ဟု ရႈတ္ခ်ေျပာ ဆိုခဲ့သည္ ။ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ ထိုလုပ္ရပ္မ်ား အေပၚ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ကန႔္ကြက္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ တြင္ ေရးသား ထား သည္ ။
ပြန္ပီယို၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပင္လယ္ျပင္ဥပေဒဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢသေဘာ တူညီခ်က္ ( UNCLOS ) အရ The Hague ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရးခုံသမာဓိအဖြဲ႕ ၏ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ နယ္နိမိတ္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ တ႐ုတ္၌ မရွိေၾကာင္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ကိုလည္း ကိုးကားေျပာ ဆိုခဲ့သည္ ။
တ႐ုတ္က လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့ေသာ ထိုဆုံးျဖတ္ခ်က္ သည္ nine-dash line ေခၚ ပင္လယ္ေရပိုင္နက္ေတာင္းဆိုမႈ ၏ ဥပေဒဆိုင္ရာ အေျခခံအခ်က္မ်ားကို သံသယျဖစ္ေစခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၂ ရက္က ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေသာ ခုံသမာဓိ႐ုံး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ တ႐ုတ္၏ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာပိုင္နက္ေတာင္းဆိုမႈကို ႏိုင္ငံတကာဥပေဒအရ အေျခအျမစ္မရွိဟုဆိုကာ ျငင္းပယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အျငင္းပြားမႈဆိုင္ရာခုံသမာဓိ႐ုံးဆုံးျဖတ္ခ်က္သည္ အၿပီးသတ္ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံစလုံးအား ဥပေဒအရ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ေစသည္ဟု အေမရိကန္ သံတမန္အႀကီးအကဲက တ႐ုတ္အား သတိေပးခဲ့သည္။ ဝါရွင္တန္သည္ UNCLOS ကို အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းမရွိေသးေၾကာင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက တန္ျပန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ပြန္ပီယို၏ထုတ္ျပန္ခ်က္ သည္ ကုလသမဂၢ အတြက္ ဇြန္လက အေမရိကန္၏ အေစာပိုင္းေျပာဆိုခ်က္ကို သံေယာင္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၎၏ထုတ္ျပန္ခ်က္သည္ တ႐ုတ္သိမ္းပိုက္ထားေသာေျမယာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံမ်ား ၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ကို လက္ေတြ႕က်က် အသိ အမွတ္ျပဳရာ တြင္ အေရးပါဆုံးျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ ရွိၿပီး ဝါရွင္တန္သည္ ယခင္က အျငင္းပြားမႈမ်ား တြင္ ဘက္လိုက္ျခင္း ကို တမင္တကာေရွာင္ရွားေနခဲ့ရာ မွ ဆုတ္ခြါလာခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္ ။
ပြန္ပီယိုသည္ တ႐ုတ္ကို သတိေပးလ်က္ Scarborough ေရတိမ္ေသာင္ခုံ ၊ ဒုတိယေသာမတ္စ္ ေရတိမ္ေသာင္ခုံႏွင့္ Mischief ေသာင္ခုံေက်ာက္တန္း စသည့္ တ႐ုတ္ေတာင္းဆိုထားေသာ ေျမပိုင္နက္မ်ားကို ယတိျပတ္ ျငင္းပယ္ ခဲ့ၿပီး အဆိုပါ ပိုက္နက္ အားလုံး သည္ ဖိလစ္ပိုင္၏ သီးသန႔္စီးပြားဇုန္ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံ၏ကမ္းဦးေရတိမ္ပိုင္းျဖစ္သည္ဟု ခုံ႐ုံးက ဆုံးျဖတ္ထားသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ထားသည့္ Mischief ေသာင္ခုံ ေက်ာက္တန္းႏွင့္ လက္ရွိ ဖိလစ္ပိုင္အဏၰဝါေရတပ္စုက ကာကြယ္ထားေသာ ဒုတိယေသာမတ္စ္ေရတိမ္ေသာင္ခုံတို႔သည္ ဖိလစ္ပိုင္၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ စီရင္ပိုင္ခြင့္ ေအာက္ တြင္ အျပည့္အဝရွိ ေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္က ဖိလစ္ပိုင္၏ေတာင္း ဆိုမႈဘက္ က ပြင့္လင္းစြာ ရပ္တည္ေပးလ်က္ ရွိသည္ ။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက လေပါင္းမ်ားစြာ လိပ္ခဲတည္း လည္း အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ က်ေရာက္ေနေသာ Scarborough ေရတိမ္ေသာင္ခုံ အေပၚ ဖိလစ္ပိုင္၏ေတာင္းဆိုမႈကို အေမရိကန္က ထိေရာက္စြာ ထပ္မံအတည္ျပဳခဲ့ သည္ ။
ပင္လယ္အတြင္း ေလေၾကာင္းကာကြယ္ေရးသတ္မွတ္ဇုန္ (ADIZ) တည္ေဆာက္ရန္ တ႐ုတ္ ၏ ယုံၾကည္ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ အတြက္ အလြန္အေရးပါသည့္ အဂၤါရပ္သည္ ဖိလစ္ပိုင္၏ သီးသန႔္စီးပြားေရးဇုန္ (EEZ) သို႔မဟုတ္ ၎ႏိုင္ငံ ၏ ကမ္းဦးေရတိမ္ပိုင္းေပၚ မူတည္ေန သည္။
ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္အျပန္အလွန္ကာကြယ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ မဟာမိတ္ လုပ္ထားသည့္ အျပင္ အေမရိကန္သည္ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွားႏွင့္ စြမ္းအင္ျပည့္ဝေသာ နာတူနာကြၽန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မၾကာေသးမီက တ႐ုတ္ႏွင့္ တင္းမာမႈျမင့္တက္ေနေသာ အင္ဒိုနီးရွား အပါအဝင္ တျခားေဒသတြင္း မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ကိုလည္း ယခုအခါ ထိေရာက္စြာ ေထာက္ခံေျပာဆိုေပး လာသည္။
Vanguard Bank (ဗီယက္နမ္) ပတ္လည္ရွိ ေရပိုင္နက္ ၊ Luconia ေရတိမ္ေသာင္ခုံ (မေလးရွား) ၊ ဘ႐ူႏိုင္းသီးသန႔္စီးပြားဇုန္ (EEZ) ရွိ ေရပိုင္နက္ႏွင့္ Natuna Besar ကြၽန္း (အင္ဒိုနီးရွား) တို႔အေပၚ တ႐ုတ္ ၏ ပိုင္နက္ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို ျငင္းဆိုသည္ဟု ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ အေမရိကန္ကေျပာဆိုထားသည္။
မေလးရွား မွ ေရမိုင္ ၅၀ ခန႔္သာေဝးၿပီး တ႐ုတ္ကမ္း႐ိုးတမ္းမွ ေရမိုင္ ၁ ၀၀၀ ခန႔္ေဝးသည့္ ေရေအာက္လုံးဝနစ္ျမဳပ္ေနေသာ James ေရတိမ္ေသာင္ခုံကို တ႐ုတ္က ေတာင္းဆိုထားမႈ အေပၚ အေမရိက န္က မေလးရွား၏ေ တာင္းဆိုမႈဘက္ မွ အခိုင္အမာအတည္ျပဳေပး ခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ သည္ ေတာင္ တ႐ုတ္ပင္လယ္ႏွင့္အလြန္ အထူးသျဖင့္ ေျမာက္ပိုင္း နာတူနာပင္လယ္ရွိ အင္ဒိုနီးရွား၏ သီးသန႔္စီးပြားဇုန္အတြင္း စြမ္းအင္ႏွင့္ ငါးလုပ္ငန္းအရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ သမိုင္းဝင္ အခြင့္အေရးေတာင္းဆိုေနမႈမ်ားကို အေမရိကန္က ယခုအခါ တိုက္႐ိုက္စိ န္ေခၚေနၿပီျဖစ္ သည္။
ေရပိုက္နက္ အတြင္း တျခားႏိုင္ငံမ်ားက ငါးဖမ္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ဟိုက္ဒ႐ိုကာဗြန္ထုတ္လုပ္ျခင္းကို ဟန႔္တားျခင္း သို႔မဟုတ္ ထိုလုပ္ရပ္မ်ားကို တစ္ဖက္သတ္လုပ္ေဆာင္ရန္ တ႐ုတ္၏ လႈပ္ရွားေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားသည္ ဥပေဒမဲ့ျဖစ္သည္ ဟု ပြန္ပီယို ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ထည့္သြင္း ထားသည္။
အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ အမ်ားစုသ ည္ တ႐ုတ္ ကို လြတ္လပ္ စြာစိန္ေခၚရန္ တြန႔္ဆုတ္ေနၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွအသင္း (အာဆီယံ) မွတစ္ဆင့္ ၎အားတားဆီး ရန္လည္း ေအာင္ျမင္မႈအနည္းငယ္သာရွိသည့္ အတြက္ အဆိုပါႏိုင္ငံ မ်ား အတြက္ ယခုထုတ္ျပန္ခ်က္ သည္ သတင္းေကာင္းပင္ျဖစ္ သည္။
ႏိုင္ဝင္ဘာလသမၼတေ႐ြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ထရမ့္ ၏ တ႐ုတ္ဆန႔္က်င္ေရးအေထာက္အထားမ်ား ကို အေထာက္အပံ့ျပဳရန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ပရိယာယ္မ်ားကင္းေဝးလ်က္ တ႐ုတ္ကို ဦးတည္ေသာ ဝါရွင္တန္ ၏ ရန္လိုေသာမူဝါဒမ်ား တြင္အေမရိကန္ ၏ ေနာက္ဆုံး ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားသည္ သဘာဝအစဥ္ အဆက္ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္းကိုယ္စားျပဳေနသည္ ။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ား အတြင္း အေမရိကန္ သည္ ဖိလစ္ပိုင္ကဲ့ သို႔ေသာ အစဥ္အလာမဟာမိတ္မ်ားအေပၚ ကတိကဝတ္မ်ား ထိန္းသိမ္းလ်က္ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားကဲ့သို႔ေသာ မိတ္ဖက္အသစ္မ်ားႏွင့္အတူ ၎တို႔လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာပူးေပါင္းေဆာက္႐ြက္မႈ ကို ျမႇင့္တင္လုပ္ေဆာင္ ခဲ့သည္။
အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္သည္Scarborough ေရတိမ္ေသာင္ခုံ ကို ျပန္လည္သိမ္း ယူခဲ့ၿပီး စစ္လက္နက္မ်ား တပ္ဆင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ယခု ဖိလစ္ပိုင္ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ရွိ ေျမမ်ားႏွင့္ဒုတိယေသာမတ္စ္ ေရတိမ္ေသာင္ခုံမွ ဖိလစ္ပိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အတင္းအဓမၼဖယ္ရွားျခင္း ျပဳလုပ္ပါက ပြန္ပီယို၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ သိသာထင္ရွားေသာလုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈဆိုင္ရာဂယက္႐ိုက္မႈ မ်ားစြာ ပါရွိေပမည္ ။
တ႐ုတ္တိုက္ခိုက္မႈဇာတ္ကြက္အတြင္း အျငင္းပြားဧရိယာ၌ ဖိလစ္ပိုင္ ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားႏွင့္တပ္မ်ားကို ကာကြယ္ရန္ အေမရိကန္က လက္နက္ကိုင္စြက္ဖက္မႈအလားအလာသည္ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ တိုးပြားလာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္လ က ပြန္ပီယို သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အျငင္းပြားမႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ဖိလစ္ပိုင္-အေမရိကန္ မဟာမိတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ေဘာင္မ်ား ကို လူသိရွင္ၾကား ေၾကညာရန္ ပထမဦးဆုံးေသာ အေမရိကန္ထိပ္တန္းသံတမန္ျဖစ္လာ ခဲ့သည္။
ယခင္ အေမရိကန္အစိုးရမ်ားသည္ ပထဝီအေနအထားႏွင့္ အေရးေပၚကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ တတိယ အဖြဲ႕အစည္း အမည္အားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ရာတြင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွမဟာမိတ္ႏိုင္ငံ ကာကြယ္ေရး အေမရိကန္ကတိကဝတ္မ်ားအနက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ဆိုင္ရာအတိုင္းအတာအေပၚ အၿမဲတမ္း ေသာင္မတင္ေရမက် စကားႏွစ္ခြေျပာခဲ့ၾက သည္။
ဘားရက္အိုဘားမား လက္ထက္ ထိေအာင္ အေမရိကန္အစိုးရမ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႕မႈကို ေရွာင္ရွားလိုၾကၿပီး Scarborough ေရတိမ္ေသာင္ခုံႏွင့္ Mischief ေသာင္ခုံေက်ာက္တန္းကဲ့သို႔ေသာ တ႐ုတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ပိုင္နက္မ်ားကို ဖိလစ္ပိုင္က တရားနည္းလမ္းက်က် ေတာင္းဆိုမႈအေပၚ ျပတ္ျပတ္သားသား မေျပာခဲ့ၾကေပ။
ဆန႔္က်င္ဘက္အေနျဖင့္ ပြန္ပီယိုက သေဘာတူ စာခ်ဳပ္သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အပါအဝင္ ဖိလစ္ပိုင္တပ္မ်ား၊ သေဘၤာမ်ားႏွင့္ ေလယာဥ္မ်ားကို ဆန႔္က်င္ေသာ တတိယအဖြဲ႕အစည္း၏ မည္သည့္ ရန္လိုေသာလုပ္ရပ္ကို မဆို ၿခဳံငုံမိသည္ဟု ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ရဲ႕ တဖက္သတ္ ဆန္ေသာ မ်ဥ္း ၉ ေၾကာင္း က်ဴးေက်ာ္မွုကို မေက်နပ္ ၍ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ တြင္ တ႐ုတ္ ကို ရန္စလုိက္ သည့္ အေမရိကန္
“ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ေနာက္ မွာ ကြၽန္ေတာ္တို ႔ရွိပါတယ္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ က ပစိဖိတ္ ရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ထဲ က ဖိလစ္ပိုင္တပ္ဖြဲ႕၊ ေလယာဥ္ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္သူပိုင္ေရယာဥ္ေတြ ကို ဘယ္လက္နက္ ကိုင္တိုက္ခိုက္မႈ မဆို ကြၽန္ေတာ္တို ႔ရဲ႕ အျပန္အလွန္ကာကြယ္ေရးသေဘာ တူစာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ ၄ အရ အခ်င္းခ်င္းကာကြယ္ေပးမႈတာဝန္ဝတၱရားေတြ ရွိလာ ပါမယ္” ဟု ပြန္ပီယို က မႏွစ္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ တစ္ခုတြင္ ေျပာခဲ့ သည္။
လအနည္းငယ္အၾကာ၌ Reed Bank ေရပိုင္နက္၌ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔စစ္သေဘၤာတစ္စီးက ဖိလစ္ပိုင္ ငါးဖမ္းေလွ ကို နစ္ျမဳပ္ေစခဲ့သည့္ အခါ ဖိလစ္ပိုင္ဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Sung Kim က အျပန္အလွန္ ကာကြယ္ေရး ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ (MDT) သည္ ရန္လိုေသာၿပိဳင္ဘက္မ်ား မွ စတင္ေသာ မီးခိုးေရာင္ဇုန္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ကိုပင္ အက်ဳံးဝင္သည္ဟုေၾကညာျခင္းျဖင့္ တင္းမာမႈအ ရွိန္ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
ဖိလစ္ ပိုင္ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံ အမတ္ႀကီး Sung Kim က တာဝန္ဝတၱရားမ်ား ကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေစေရး ဖိလစ္ပိုင္ႏွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ႕မႈအား တိုးျမႇင့္သြားရန္ အေမရိကန္၏ ကတိ ကဝတ္ မ်ား ကို ထပ္ေလာင္းေျပာ ဆိုလ်က္ “ မည္သည့္ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ခိုက္မႈ မဆို ဒါက အစိုးရကခြင့္ျပဳထားတဲ့ ျပည္သူ႔ စစ္ေတြ ပါဝင္ တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ျမင္မိ မွာပဲ ” ဟု ေျပာခဲ့ သည္ ။